Pomysłodawcą alfabetu był Francuz Louis Braille, który jako trzylatek zranił sobie oko w warsztacie ojca. Doszło do zakażenia, a po dwóch latach do obuocznej ślepoty spowodowanej – jak podpowiada współczesna medycyna – współczulnym zapaleniem oka. Chłopiec poznał tradycyjny alfabet przez dotyk, z kształtu liter, które stworzono z wbitych w deskę gwoździ. W szkole dowiedział się od emerytowanego oficera Charles’a Barbiera de la Serre o sposobie korespondencji używanym przez francuską armię do przekazywania rozkazów w ciemności, bez użycia słów. Metoda wojskowa opierała się na 12 punktach, które stanowiły reprezentację określonych dźwięków. To zainspirowało młodego Louisa do opracowania własnego systemu (opartego na literach), który później rozszerzył jeszcze na zapis matematyczny i nutowy. Chłopiec ukończył projekt alfabetu, mając zaledwie 16 lat – w 1825 r., ale za datę jego powstania uznaje się rok 1937, kiedy opublikowano drugie wydanie opisanych przez Braille’a zasad.
Podstawą alfabetu Braille’a jest sześciopunkt, zwany też znakiem tworzącym. Cały system to kombinacja wypukłych punktów, które są ułożone na polach złożonych z trzech rzędów i dwóch kolumn. Lewa kolumna to punkty ponumerowane umownie od 1 do 3, a prawa – od 4 do 6. System pozwala stworzyć 64 znaki. Podstawowa międzynarodowa baza to 25 znaków. Są też rozmaite kody – systemy zapisu przy użyciu znaków brajlowskich. Pismo integralne to zapis litera po literze. Istnieje także ortograficzne pismo skrótowe oraz notacje: muzyczna, matematyczna, chemiczna i fizyczna. Polską wersję alfabetu Braille’a, uwzględniającą znaki diakrytyczne, stworzyły zakonnice Elżbieta Róża Czacka i Teresa Landy (ich alfabet przyjęto w Polsce w 1934 r.). Dziś zaproponowany przez Francuza system jest wykorzystywany na całym świecie, a niewidomi za pomocą alfabetu Braille’a czytają książki, zapisy nutowe i rozwiązują zadania matematyczne.
Czytaj również:
