Tajemnica edredona Tajemnica edredona
i
Kaczkowate, „Naturgeschichte der Vögel Mitteleuropas", Gera-Untermhaus, F.E. Köhler, 1895–1905r, Biodiversity Heritage Library/Flickr (domena publiczna)
Wiedza i niewiedza

Tajemnica edredona

Szymon Drobniak
Czyta się 8 minut

Jaką rolę odgrywa współczesna nauka? Czy jest w niej jeszcze miejsce na nieposkromioną ciekawość i ekscytację towarzyszącą odkrywaniu nieznanego? Warto zastanowić się nad tym, czytając o humanistycznych korzeniach nauki i o historii pewnej niezwykle ubarwionej kaczki.

Pewnego dnia 1807 r. zamknięty w laboratorium Humphry Davy zamierzał podłączyć do swojego nowego aparatu jeden z biegunów sporej baterii elektrycznej (miała dobre kilkaset woltów, zamknięte w przekładańcu złożonym z metalowych blaszek i płatków bibuły nasączonych kwasem). W samym centrum aparatu znajdował się niewielki tygiel z pokruszoną białą substancją podgrzewaną palnikiem umieszczonym pod naczyniem. Białym proszkiem był potaż, czyli wodorotlenek potasu – żrący związek chemiczny, który pod wpływem ciepła topi się, zmieniając w oleistą, mętną ciecz. Jedna kropla tej wrzącej mikstury może wypalić człowiekowi oko. Badacz jednak nie zważał na niebezpieczeństwo. Metalowy tygiel był już podłączony do baterii. By rozpocząć swój eksperyment, Davy musiał jeszcze tylko podpiąć ogniwo do wetkniętej w roztopiony potaż elektrody. Gdy obwód elektryczny został zamknięty, wewnątrz tygla coś głośno huknęło, a spod platynowej elektrody eksplodowały na wszystkie strony syczące krople płynnego ługu i dymiące, palące się fioletowym ogniem iskry.

Davy na szczęście nie ucierpiał, zafascynowany wpatrywał się jedynie w fontannę płomieni i zniszczenia –

Informacja

Twoja pula treści dostępnych bezpłatnie w tym miesiącu już się skończyła. Nie martw się! Słuchaj i czytaj bez ograniczeń – zapraszamy do prenumeraty cyfrowej, dzięki której będziesz mieć dostęp do wszystkich treści na przekroj.org. Jeśli masz już aktywną prenumeratę cyfrową, zaloguj się, by kontynuować.

Subskrybuj

Czytaj również:

Dzicy pływacy Dzicy pływacy
i
Niedźwiedź polarny, Svalbard, zdjęcie: Rob Oo/Flickr (CC BY 2.0)
Doznania

Dzicy pływacy

Leszek Naziemiec

Planując zanurzenie w otwartych wodach, warto przygotować się na wszystko, nawet na spotkanie z niedźwiedziem. Nie zawsze jest łatwo, ale za każdym razem odczuwa się ten sam zachwyt nad przyrodą i radość z obcowania z nią. Przedstawiamy fragment książki Dzikie pływanie Leszka Naziemca.

Jak dobierać wyzwania w dzikiej wodzie? Obowiązuje tutaj całkowita wolność. Każdy może robić, co chce. Być może wstępem do dzikiego pływania mogą być imprezy typu slow swimming. Pomagają one ludziom przełamać się do pływania w ogóle, a niektórzy z nich mogą też przy tej lżejszej formule po prostu pozostać. Tę bardzo prostą ideę podejrzałem na stronie internetowej angielskich pływaków z Colchester. Zachęcają oni do spokojnego pływania, niespiesznego pokonywania pięknej trasy, by na koniec przygotować piknik i częstować się nawzajem ciastem.

Czytaj dalej