Dlaczego niedźwiedź nazywa się niedźwiedź? Wyjaśniamy!
Polskie słowo niedźwiedź (podobnie jak czeskie medvěd, ukraińskie vedmid czy chorwackie medvjed) oznaczało pierwotnie „jedzący miód”, „miodojad”. Do XVI w. nasi przodkowie używali zresztą archaicznej formy tego słowa: miedźwiedź. Co ciekawe, niektórzy badacze wskazują też na staroindyjski źródłosłów – madh(u)v-ád-, czyli „jedzący słodkie” albo „jedzący miód”.
Eufemistyczne i sympatyczne określenie niedźwiedź zaczęto stosować prawdopodobnie z powodu lęku przed tym niebezpiecznym zwierzęciem – „stworzenie mające słabość do miodu” brzmi przecież mniej groźnie niż „rozszarpywacz” czy „niszczyciel”, jak go niegdyś określano.
Nie zawsze jednak nazwy, które mu nadawano, łączyły się z jego zachowaniem. Angielskie słowo bear, niemieckie Bär czy islandzkie björn wywodzą się np. od praindoeuropejskiego rdzenia *bher-, czyli „brązowy, brunatny”. Co na to białe niedźwiedzie? Trudno powiedzieć.
Słowo miś, którego używamy, by jeszcze bardziej go oswoić, wywodzi się prawdopodobnie ze starych słowiańskich słów *meška albo *měška, które mogły mieć związek z ludzkimi imionami: Michał, Miszko, Miszka. Taki obrót językowych spraw nie powinien dziwić – dawniej często nadawano zwierzętom i roślinom ludzkie imiona. Czy wiedzieliście na przykład, że kaczka pochodzi od imienia Kasia?