Snu sens
i
Evelyn De Morgan, „Noc i Sen”, 1878 r., The De Morgan Foundation/ WikiArt (domena publiczna)
Pogoda ducha

Snu sens

Ewa Pluta
czyta: Anna Ryźlak
Czyta się 10 minut

Wiara w sens snów jest tak stara jak cywilizacja. Członkowie wszystkich kultur próbują uchwycić ukryty w nich przekaz, a w wielu miejscach na świecie ważnym rytuałem było i wciąż jest ich opowiadanie.

Dwa razy w roku pasówka białobrewa udaje się w daleką podróż. Jesienią wędruje z Alaski do północnego Meksyku. Wios­ną pokonuje tę samą trasę, ale w odwrotnym kierunku. Wiele ptaków migruje, nawet na dłuższe dystanse, jednak to właśnie pasówką białobrewą zainteresował się Departament Obrony Stanów Zjednoczonych, a także krytyk sztuki i eseista Jonathan Crary. Dlaczego? Jak pisze Crary, podczas lotu ten skromny, szary ptaszek potrafi obejść się bez snu nawet przez siedem dni z rzędu. Za dnia leci, nocą szuka pożywienia. Doskonała wydajność, której nie spowalniają przerwy na sen. Departament Obrony Stanów Zjednoczonych wydał krocie, by dowiedzieć się, dlaczego pasówka białobrewa potrafi tak długo wytrwać w stanie czuwania. Badań nie prowadzono jedynie w imię nauki. Wiedza o aktywności mózgu tych ptaków miała posłużyć do opracowania metody, dzięki której żołnierze byliby w stanie przez wiele dni funkcjonować produktywnie. Bez snu.

Ekskluzywne dobro

Obywający się bez wypoczynku podczas snu żołnierz to dopiero początek. W eseju 24/7. Późny kapitalizm i koniec snu (tłum. Dariusz Żukowski, Karakter, 2015) Crary przestrzega: „W świecie zachodniego kapitalizmu ideałem jest nieprzerwana aktywność i dyspozycyjność – dwadzieścia cztery godziny na dobę przez siedem dni w tygodniu. W tak skonstruowanej rzeczywistości nie ma miejsca

Informacja

Twoja pula treści dostępnych bezpłatnie w tym miesiącu już się skończyła. Nie martw się! Słuchaj i czytaj bez ograniczeń – zapraszamy do prenumeraty cyfrowej, dzięki której będziesz mieć dostęp do wszystkich treści na przekroj.org. Jeśli masz już aktywną prenumeratę cyfrową, zaloguj się, by kontynuować.

Subskrybuj

Czytaj również:

Śpij dobrze!
i
Albert Joseph Moore, „Lilie”, 1866 r., Clark Art Institute/Rawpixel (domena publiczna)
Promienne zdrowie

Śpij dobrze!

Paulina Wilk

Jeśli długi sen wydaje ci się luksusem, na który pozwalasz sobie tylko w weekend, przeczytaj ten tekst do końca. Jeśli nie umiesz sobie wyobrazić dnia bez kawy, także wytrwaj do ostatniej kropki. A jeśli kochasz spać, przekonaj się, ile mądrości jest w tym uczuciu.

Dobry sen to współcześnie rzadkie zjawisko. Śpimy za krótko, za płytko, a w dodatku coraz częściej przyjmujemy tryb czuwania – stand by. Poganiani myślimy, że „czas to pieniądz”, i próbujemy dorównać wydajnością otaczającym nas urządzeniom.

Czytaj dalej