Niezwykła rozmowa z prof. Andrzejem Brücknerem, specjalistą od literatury rosyjskiej, który niedawno opublikował książkę Życie i czasy Aleksandra Puszkina.

Tomasz Wiśniewski: Może zacznę od pytania, które najbardziej nurtuje naszych czytelników: jak wyglądało życie miłosne Puszkina?

Andrzej Brückner: Puszkin poślubił Natalię Nikołajewnę, ale jej nie kochał – czy też kochał, ale nie miłością romantyczną, lecz jak kuzynkę. Poślubił ją tylko po to, by być bliżej jej siostry, Anny Nikołajewny.

Czy Puszkin kochał zatem Annę Nikołajewnę?

Informacja

Z ostatniej chwili! To ostatnia z Twoich pięciu treści dostępnych bezpłatnie w tym miesiącu. Słuchaj i czytaj bez ograniczeń – zapraszamy do prenumeraty cyfrowej!

Subskrybuj

Wiele wskazuje na to, że tak, choć jeszcze bardziej kochał się w Tatianie, przyjaciółce Anny, która ją często odwiedzała. Niemniej Puszkin nigdy jej o tym uczuciu nie powiedział. Tatiana nie kochała Puszkina, kochała się w jakimś pułkowniku Aleksandrowiczu, który kochał tylko cara. Wiemy też, że Anna Nikołajewna nie kochała Puszkina ani swojego męża, lecz kuzyna Dmitrija, który wstąpił do klasztoru.

Dlaczego Dmitrij i Anna Nikołajewna się nie pobrali?

Dmitrij wstąpił do klasztoru, gdyż obiecał to Bogu za choć jedną noc spędzoną z Nataszą Antonową, a Bóg najwidoczniej poszedł na ten układ. Natasza zaś kochała Puszkina, ale popełniła samobójstwo, błędnie myśląc, że opuszcza on Rosję i udaje się do Paryża. Rzecz ciekawa, jej brat zginął w pojedynku, zastrzelony przez popa.

Czy Dmitrij odnalazł w klasztorze szczęście?

Nigdzie go nie odnalazł. Cierpiał za młodu, a w klasztorze nie odnalazł pocieszenia. Listy miłosne, które przez resztę życia otrzymywał od Anny Nikołajewny, były dla niego jedynie utrapieniem. Ostatecznie stał się „głupcem bożym” i zaczął prorokować, choć nawet nie potrafił poprawnie przewidzieć pogody w Moskwie zimą.

Powróćmy do Puszkina. Czy był człowiekiem rozpustnym?

Puszkin był człowiekiem, który potrafił kochać na wiele sposobów: miłością romantyczną, szaloną, platoniczną, synowską, przyjacielską i oczywiście fizyczną. Jeśli chodzi o miłość zmysłową, powinniśmy wymienić przede wszystkim jego relację z Olgą Olegowną Orłową, postacią tragiczną, wymęczoną własnym bogactwem. Zbliżyła ich do siebie przede wszystkim nuda – wspólnie z jej powodu cierpieli.

Czy znamy jakieś kobiety, których nie kochał Aleksander Puszkin?

Tego niestety nigdy nie udało mi się ustalić.

Dziękuję za tę bardzo ciekawą rozmowę.