Księżniczka w pułapce Księżniczka w pułapce
i
Cytadela w Soroce, fot. Vadim Sterbate, CC BY-SA 3.0
Wiedza i niewiedza

Księżniczka w pułapce

Adam Węgłowski
Czyta się 9 minut

Ryngałła jest świetną historyczną bohaterką, ale tylko trzeciego planu. To przykład, jak niewdzięczny był w średniowieczu los kobiet – nawet dobrze urodzonych.

W 1362 r. włoski poeta Giovanni Boccaccio wydał zbiór biografii O słynnych kobietach. Tym samym sprytnie zapełnił rynkową niszę, ponieważ sporo krążyło już opowieści o białogłowach świętych, brakowało natomiast o ambitnych, groźnych i utalentowanych. Jednak Boccaccio nie zamierzał ich przesadnie chwalić. Niemal na każdym kroku podkreślał, że kobiety z reguły są słabe, rozwiązłe, bezwolne, ograniczone, skąpe i próżne, a nieliczne wyjątki tylko potwierdzają regułę.

Jak oceniłby księżniczkę Ryngałłę, która urodziła się kilka lat po ukazaniu się jego książki? Pierwsze, na co zwróciłby uwagę, to jej pogańskie korzenie. Urodziła się na Litwie, leżącej wówczas na dalekim uboczu Europy. Jej matka Biruta była kapłanką świętego ognia. Ojciec Kiejstut

Informacja

Twoja pula treści dostępnych bezpłatnie w tym miesiącu już się skończyła. Nie martw się! Słuchaj i czytaj bez ograniczeń – zapraszamy do prenumeraty cyfrowej, dzięki której będziesz mieć dostęp do wszystkich treści na przekroj.org. Jeśli masz już aktywną prenumeratę cyfrową, zaloguj się, by kontynuować.

Subskrybuj

Czytaj również:

Przeklnij lub pobłogosław Przeklnij lub pobłogosław
i
Paul Klee, „Landscape with Yellow Birds” domena publiczna via WikiArts
Wiedza i niewiedza

Przeklnij lub pobłogosław

Tomasz Wiśniewski

„Niech cię piorun trzaśnie” – mówimy czasem ze złością, nie zdając sobie sprawy, że powtarzamy najstarszą formę magii, czyli klątwę. Od słowiańskich zamów przez procesy czarownic aż po podlaskie szeptuchy – wszędzie powraca to samo przekonanie: słowo nie jest niewinne.

„Magia” trafiła do języków słowiańskich dopiero wraz z chrystianizacją oraz kontaktem z greką i łaciną. Dlatego należy być ostrożnym, gdy w opisie kultury Słowian sięga się po tę w gruncie rzeczy obcą dla niej kategorię. Za najbliższy odpowiednik „magii” mogą uchodzić „czary” – te jednak stosowano głównie wobec działań dla kogoś szkodliwych. 

Czytaj dalej