Nowy numer „Przekroju” już dostępny!
Kup tutaj
Patria w potrzebie Patria w potrzebie
i
Patria, lata 30. XX w.; zdjęcie: domena publiczna/NAC
Wiedza i niewiedza

Patria w potrzebie

Grzegorz Piątek
Czyta się 5 minut
Grzegorz Piątek:
Krytyk i badacz architektury, pisarz, duchowe dziecko Magdy Gessler i Le Corbusiera. 

Śpiewak celebryta i przyszły architekt celebryta stworzyli razem niezwykły górski pensjonat. I nazwali go ku chwale ojczyzny.

Przystanek autobusowy Krynica-Hawana. Początek jesieni, środek tygodnia, koniec długiej podróży. Zapada zimna podkarpacka noc, ale na egzotycznych wysepkach dansingów żar: dudnią letnie przeboje z ostatnich 40 lat, a roztańczone pary zapominają o wieku. W sanatoriach czas ulega przedziwnemu zakrzywieniu. Rządzi nim dobowy rytm posiłków, spacerów, zabiegów i potańcówek. A jaki mamy dzień tygodnia, który rok? Czy to ważne?

Czas zakrzywia się też w państwowym sanatorium Patria. Spełnia ono fantazje o życiu elit II RP, wczasach w PRL-u,

Informacja

Twoja pula treści dostępnych bezpłatnie w tym miesiącu już się skończyła. Nie martw się! Słuchaj i czytaj bez ograniczeń – zapraszamy do prenumeraty cyfrowej, dzięki której będziesz mieć dostęp do wszystkich treści na przekroj.org. Jeśli masz już aktywną prenumeratę cyfrową, zaloguj się, by kontynuować.

Subskrybuj
Grzegorz Piątek:
Krytyk i badacz architektury, pisarz, duchowe dziecko Magdy Gessler i Le Corbusiera. 
Tłumaczenie: Anna Błasiak
Data publikacji: 06.12.2019
Artykuł z numeru: Zima 2020

Czytaj również:

Dom szczęśliwego sieroctwa
Świat + Ludzie
Marzenia o lepszym świecie

Dom szczęśliwego sieroctwa

W latach 60. XX w. w Amsterdamie podjęto próbę stworzenia idealnego domu dziecka. Dziś domów dziecka w Holandii już nie ma, świetna architektura Alda van Eycka pozostała.
Zygmunt Borawski
Sanatorium mocy
Duch + Ciało
Pogoda ducha

Sanatorium mocy

W starym uzdrowisku Sokołowsko dzieją się dziwne rzeczy. Z obrazów schodzą postacie, na murach zimą odrastają spalone dachy, a artyści i mieszkańcy miasteczka oddychają sztuką.
Katarzyna Sroczyńska
Neurony przejmują władzę
Świat + Ludzie
Wiedza i niewiedza

Neurony przejmują władzę

Jak to możliwe, że formy architektoniczne są w stanie wyrażać określone emocje albo nastroje? Odpowiedzi udziela warszawski architekt
Łukasz Stępnik
Nieokreślone ciała w ruchu
Doznania

Nieokreślone ciała w ruchu

Cudowne dziecko, syn w cieniu ojca, architekt, dekorator, konstruktor, pilot akrobata, kierowca wyścigowy, fotografik. Carla Mollina przedstawia
Zygmunt Borawski

Czytaj również:

Architektura to sztuka społeczna Architektura to sztuka społeczna
Edukacja

Architektura to sztuka społeczna

Marcin Szczodry
Marcin Szczodry:
Architekt. Pochodzi z Mielca, studiował w Krakowie, a na stałe osiadł w Berlinie. Miłośnik Wikipedii i zapalony zbieracz nieprzydatnych faktów. Lubi odnajdywać zapomniane przez wszystkich historie. Chciałby prowadzić własną knajpę albo zostać przewodnikiem.

Czasami najciekawsze pomysły rodzą się z dala od elitarnych ośrodków naukowych. W niewielkim Newbern grupa zapaleńców od kilku lat rewolucjonizuje nauczanie architektury. Prowincja to stan umysłu!

Jedna z najciekawszych dziś szkół architektury wcale nie znajduje się w Londynie czy Zurychu. Działa na prowincji, z daleka od gwaru współczesnego świata. Mowa o Rural Studio, zamiejscowym wydziale Auburn University w stanie Alabama. Jego siedziba mieści się w Newbern, niewielkim miasteczku w hrabstwie Hale, ponad 200 km od kampusu uczelni. To obszar tzw. czarnego pasa, regionu naznaczonego dziesiątkami lat niewolniczej pracy Afroamerykanów, który swoją nazwę zawdzięcza ciemnej żyznej glebie, na której zakładano plantacje bawełny. Współcześnie to jeden z najbiedniejszych rejonów USA. Ponad połowa z 16 tys. mieszkańców żyje tu poniżej granicy ubóstwa.

Czytaj dalej