Dla Szerpów Himalaje są miejscem zamieszkanym przez bogów. Kiedy idą w góry z zagranicznymi gośćmi, nie tylko narażają swoje życie, lecz mierzą się też z religijnym tabu. Śmiertelnie niebezpieczna wspinaczka to jednak – paradoksalnie – dla nich jedyna szansa, by przetrwać. Dramat życia u stóp Himalajów pokazuje film dokumentalny „Ściana cieni”, z którego twórcami rozmawia Mateusz Demski

Mateusz Demski: Nakręciliście film u podnóża Kumbhakarny, świętej góry Szerpów we wschodnim Nepalu. Jak tam trafiliście?

Piotr Rosołowski: Na samym początku zafascynowała nas idea świętych gór, czyli takich szczytów, które dla Szerpów i ludu Kirat uchodzą za miejsca sacrum i są dla zwykłych śmiertelników zakazane. Ludzie z tamtego regionu wyznają swoisty kult Himalajów, odnoszą się do gór z pokorą, rozumieją ich ogrom, dlatego przez wieki nikt z nich nie śmiał postawić stopy na ich szczycie. Ale dziś z tej świętości już niewiele zostało.

Eliza Kubarska: Chcieliśmy sfilmować, jak góra traci świętość. Wydarzyło się to już w wielu miejscach, czego najdobitniejszym przykładem jest Everest. Niegdyś była to najświętsza góra Szerpów, nazywana przez nich „matką Ziemi”. Dzisiaj jest dosłownie zadeptana, w sezonie baza u jej podnóża zamienia się w małe miasteczko. Jakiś czas temu krążyły w Internecie zdjęcia z ataku szczytowego, kiedy przy linach poręczowych stoi kolejka ludzi. Taki widok jest trudny do zaakceptowania, daleko mu do etosu himalaizmu z początku XX w. 

Kiedyś himalaizm to było poszukiwanie duchowości i harmonii, pragnienie przekraczania granic. Teraz jeździ się w Himalaje jak na wczasy. 

P.R.: Nie ma wątpliwości, że wspinaczka