Z przeprowadzonego niedawno badania wynika, że niektóre kolory są uniwersalnie utożsamiane z określonymi emocjami.
Ponieważ psychologia kolorów często bywa wykorzystywana w marketingu, żeby wpływać na sposób, w jaki postrzegacie rozmaite produkty i usługi, jest ona przedmiotem wielu badań. Dzięki nim zyskaliśmy, między innymi, nową wiedzę na temat związków między preferowanym kolorem a typem osobowości. Wyniki z innego nowego badania przeprowadzonego w 30 krajach na sześciu kontynentach sugerują istnienie uniwersalnych skojarzeń kolor–emocja.
Ludzie utożsamiają kolory z emocjami (zielony kojarzą z zazdrością, niebieski ze smutkiem itd.). Znajduje to odzwierciedlenie w mediach, w marketingu, nawet w naszych strojach. Szczegółowe badanie na próbie 4500 osób z 30 krajów i sześciu kontynentów wykazało, że skojarzenia często bywają identyczne w różnych zakątkach świata.
„Nie przeprowadzono dotąd podobnych badań na tak wielką skalę”, powiedział dr Daniel Oberfeld-Twistel, członek zespołu naukowców z Uniwersytetu Johannesa Gutenberga w Moguncji. „Dogłębnie przeanalizowaliśmy sprawy i przekonaliśmy się, że na całym świecie skojarzenia emocji i kolorów są zaskakująco podobne”.
Psychologia kolorów
Istnieje spore prawdopodobieństwo, że nie raz zostaliście „oszukani” dzięki sprytnemu wykorzystaniu kolorów przez marketing albo że podświadomie wybraliście określony produkt, bo jego kolorystykę dobrano tak, by wpływała na wasze emocje.
Na przykład marki, które chcą sprawiać wrażenie solidnych i niezawodnych, często mają niebieskie logo (Dell, HP, IBM). Jeśli marce zależy na wizerunku fajnej i ekscytującej, wybierze pomarańcz (Fanta, Nickelodeon, Amazon). Zielony kojarzony jest z naturą i spokojem, a więc stawia na niego wiele firm sprzedających produkty ekologiczne.
Co kolor mówi o osobowości
Rozmaite badania i eksperymenty prowadzone w różnych latach (w 2010, 2014, 2015 i ostatnio w 2019 r.) dostarczyły nowej wiedzy na temat związków między osobowością a ulubionym kolorem.
Czerwony np. uchodzi za kolor śmiały, kojarzony z podnieceniem, namiętnością, gniewem, niebezpieczeństwem, energią czy miłością. Jego entuzjaści bywają zatem odważni, nieco impulsywni, a przy tym kochają przygody.
Z kolei pomarańczowy reprezentuje kreatywność, szczęście i swobodę. Związane z nim cechy osobowości to zamiłowanie do zabawy, wesołość, skłonność do wspierania innych oraz pracowitość. (Więcej na temat psychologii kolorów i osobowości znaleźć można tutaj).
W badaniu przywołanym na początku tego tekstu respondentów proszono o przyporządkowanie 20 emocji do 20 różnych kolorów. Mieli ponadto określić, jak silnie dany kolor kojarzy im się ze wskazaną emocją.
Niektóre skojarzenia kolorów z emocjami są uniwersalne
Badanie wykazało kilka silnych, występujących na całym świecie korelacji między kolorem a emocją. Okazało się, że czerwony to jedyny kolor kojarzony zarówno z uczuciami negatywnymi (gniew), jak i pozytywnymi (miłość). Zupełnie inaczej ma się rzecz w przypadku brązowego – ten akurat kolor wywołał wśród badanych najmniej emocji.
W Chinach kolorem związanym ze smutkiem jest biel, natomiast w Grecji fiolet. Wynika to z czynników kulturowych. O ile w Chinach ludzie przywdziewają białe stroje, idąc na pogrzeb, o tyle w prawosławnej Grecji kolorem żałoby jest właśnie fioletowy.
Żółty często kojarzono z radością, zwłaszcza w regionach mało słonecznych. Im więcej słońca w kraju, z którego pochodzili badani, tym słabsza korelacja.
Oberfeld-Twistel stwierdził, że trudno wskazać przyczyny globalnych podobieństw i różnic. „Istnieje wiele możliwych czynników: język, kultura, religia, klimat, historia rozwoju, a także ludzkie mechanizmy percepcji”.
Pierwotnie tekst ukazał się na stronie Big Think.