Na nartach przez wieki Na nartach przez wieki
i
źródło: NAC
Promienne zdrowie

Na nartach przez wieki

Wojtek Antonów
Czyta się 2 minuty

Narty są znane ludzkości od tysięcy lat. Na początku używane jako ułatwienie poruszania się po powierzchni śniegu, jako sport przypominający ten dzisiejszy popularne stały się dopiero na przełomie XIX i XX wieku. Narciarzom – tym zapalonym i tym bardziej kawiarnianym – życzymy udanego sezonu, a czytelnikom podsuwamy kilka ciekawostek związanych z historią tego pięknego sportu. 

1. Angielskie słowo oznaczające narty – „ski” – pochodzi od norweskiego „skíð”. Tak w Norwegii mówiono na rozcięty na pół kawałek drzewa.

2. Choć najnowsze źródła podają, że narty pochodzą z Azji Środkowej, to najstarsze naskalne rysunki przedstawiające naszych przodków jeżdżących na przyczepionych do nóg płozach pochodzą z Rodoy w Norwegii i liczą sobie ponad 4500 lat. 

3. W Polsce słowo „narty” w znaczeniu drewnianych łyżw służących do poruszania się po śniegu raz pierwszy pojawiło się w Dyaryuszu Wacława Dyamentowskiego (1606 r.): „Dnia jednego z obozu naszych magnatów przeciwko wycieczce obrońców Moskwy wypadło (..) kilkaset człeka na nartach”.

Informacja

Z ostatniej chwili! To pierwsza z Twoich pięciu treści dostępnych bezpłatnie w tym miesiącu. Słuchaj i czytaj bez ograniczeń – zapraszamy do prenumeraty cyfrowej!

Subskrybuj

4. Pierwsze zawody w biegu zjazdowym rozegrano w Szwecji w 1879 r.

źródło: NAC
źródło: NAC

5. Narciarstwo alpejskie na Igrzyska Olimpijskich zadebiutowało zimą 1936 r. Niemiec Franz Pfnur został wtedy pierwszym sportowcem, który zdobył złoty medal olimpijski w tej dyscyplinie sportowej.

6. Oficjalnym świętem patronem narciarzy jest święty Bernard z Montjoux. Beatyfikowany w 1923 r., przez Piusa XI spędził ponad 40 lat jako misjonarz w Alpach był blisko związany ze środowiskiem górskim i narciarskim. Znane jako symbol ratowników górskich psy, bernardyny, swoją nazwę także zawdzięczają alpejskiemu świętemu.

7. Dla wielu narciarzy, zwłaszcza tych kochających świeży śnieg, poza trasami najważniejszym bóstwem jest nordycki bóg zimy, Ullr. Odpowiednia ofiara dla Ullra może przyczynić się do obfitych opadów w górach.

8. Narciarstwo to jeden z najszybszych sportów nie związanych z motoryzacją. Niektórzy zawodnicy potrafią rozpędzić się na nartach do prędkości 260 km/h. Do bicia rekordów prędkości potrzebne są specjalnie przygotowane stoki, aerodynamiczny kask i kombinezon oraz niezawodne narty w doskonałym stanie technicznym.

9.  Najszybszym Polakiem na nartach jest Jędrzej Dobrowolski, który 26 marca 2016 r. podczas zawodów Speed Masters we francuskim Vars ustanowił aktualny rekord Polski w narciarstwie szybkim uzyskując prędkość 244,233 km/h. 

źródło: NAC
źródło: NAC

10. Astronauta Harrison Schmitt twierdzi, że poruszanie się po powierzchni księżyca bardzo przypomina narciarstwo biegowe i że ten sport jest najlepszym treningiem przygotowującym do znalezienia się w warunkach, gdzie siła grawitacji jest 6 razy mniejsza niż na Ziemi. 

Czytaj również:

Skały górą Skały górą
i
Albert Bierstadt, „Burza w Górach Skalistych, Mt Rosalie”, 1866 r., Brooklyn Museum/Wikimedia Commons (domena publiczna)
Żywioły

Skały górą

Andrzej Muszyński

Wydaje nam się, że możemy je zdobyć, jednak to one dominują nad nami. Wprowadzają nas w stan naturalnej, błogiej równowagi. Nasycają energią. Mniejsze na krócej, te ogromne – nawet na długie tygodnie.

Już widzę, że się zjeżdżają. Na śląskich, warszawskich blachach, w ten pępek Małopolski. Zostawiają auta w krzakach, bo pod skałami brakuje parkingów, i udają się w stronę nieba. Znowu zaczynają sezon wcześniej niż ja. Widzę ich z okna mojego domu wychodzącego na wapienne urwisko. Odkąd na nie patrzę, nie mogę oprzeć się wrażeniu, że tkwi już w przyszłości, która przecież zastanie tę samą formację. Zresztą problem ze skałami trwa od wieków. Ludzie albo je podziwiają, albo zastanawiają się, po co w ogóle Pan Bóg je stworzył.

Czytaj dalej