Co prawda alchemikom ostatecznie nie udało się wynaleźć eliksiru życia, ale za to nauka zawdzięcza im odkrycie tlenu, a także słynne zdanie „tylko dawka czyni truciznę”. Ich chemiczne poszukiwania i etos legły u podstaw współczesnej nauki.

W książce Kowale i alchemicy rumuński filozof i religioznawca Mircea Eliade zauważa, że zarówno rzemiosło, jak i alchemia opierają się na przekształcaniu materii. W obu przypadkach człowiek staje się demiurgiem, który przyśpiesza działanie czasu. Kowal ogrzewa żelazo, nadaje mu nowy kształt, wykuwa z niego przedmiot. Z kolei alchemik zmienia właściwości metalu, żeby otrzymać nową substancję. Rzemieślnik i alchemik stają się tutaj kreatorami przekształcającymi za pomocą ognia kruszce, czyli jak to okreś­la Eliade „płody Matki Ziemi”. Człowiek, który uczy się tej sztuki, uważnie obserwuje przemiany zachodzące w naturze, a następnie próbuje je powtórzyć i wykorzystać do swoich celów.

Wiedza tajemna

Za kolebkę alchemii uznaje się Egipt i to stamtąd – m.in. za sprawą Arabów – idee alchemiczne powędrowały w wiekach średnich do innych części Europy. Chociaż każdy alchemik miał odmienne priorytety,