Hydrozagadka
i
zdjęcie: Stormseeker/Unsplash
Wiedza i niewiedza

Hydrozagadka

Maria Górz
Czyta się 15 minut

Współczesne wojny o wodę toczą się też na naukowym polu. Podczas gdy laboratoryjne eksperymenty odsłaniają przed nami nowe, fascynujące właściwości tego związku tlenu i wodoru, klasyczna nauka wciąż nie jest w stanie ich wyjaśnić.

Badania wody to jedna z najbardziej obiecujących dziedzin nauki XXI w., a nowe odkrycia z laboratoriów zmieniają obraz świata i mogą mieć realny wpływ na naszą przyszłość. Pod przewodnictwem rosyjskich naukowców, Władimira Woeikowa i Konstantina Ko­rotkowa, zanurzmy się w świat wody – od pojedynczych cząsteczek aż po odległe kos­miczne galaktyki.

Naukowe kontrowersje

Napisana przez nich Woda życia ukazała się w 2017 r. Woeikow jest doktorem nauk biologicznych i profesorem na Wydziale Biologii Moskiewskiego Uniwersytetu Państwowego im. M.W. Łomonosowa. Drugi z autorów, Korotkow specjalizuje się w naukach ścisłych, jest profesorem Wydziału Mechaniki i Optyki na Uniwersytecie Technologii Informacyjnych w Petersburgu.

Tytuł ich książki w języku angielskim brzmi The Emerging Science of Water, czyli rodząca się nauka o wodzie. Publikacja prezentuje nowe odkrycia i hipotezy, choć w wielu miejscach bazuje też na badaniach z poprzednich stuleci. Jak podkreślają autorzy, część przedstawionych obserwacji nie znajduje jeszcze odzwierciedlenia w stosownych teoriach naukowych lub nawet pozostaje w sprzeczności z tym, co dotychczas głosi nauka.

Wyników niektórych eksperymentów z udziałem wody nie sposób bowiem wyjaśnić w świetle klasycznej fizyki czy chemii. Dopiero w ostatnich latach, wraz z rozwojem fizyki kwantowej, rodzą się przełomowe hipotezy, w różnym tempie przedzierające się do naukowego mainstreamu. „Powstaje pytanie – piszą Woei­kow i Korotkow – czy teoretyczne koncepcje (które nazywamy często niezmiennymi prawami natury) stworzone przez klasyczną fizykę w XIX w. wystarczą, aby wyjaśnić wszystkie nowe zjawiska odkryte w biologii w ciągu ostatniego półwiecza, podczas gdy podstawowe zasady fizyki uległy w ciągu ostatnich 100 lat dynamicznym zmianom?”.

Jak twierdził filozof Thomas Kuhn, rozwój nauki nie odbywa się na drodze kumulatywnego gromadzenia wiedzy przez ludzkość, lecz następuje skokowo. Spokojne okresy przerywane są intelektualnymi rewolucjami, kiedy jedno niepodważalne status quo zostaje nagle zastąpione przez inne. Czy na naszych oczach zachodzi właś­nie nowy

Informacja

Twoja pula treści dostępnych bezpłatnie w tym miesiącu już się skończyła. Nie martw się! Słuchaj i czytaj bez ograniczeń – zapraszamy do prenumeraty cyfrowej, dzięki której będziesz mieć dostęp do wszystkich treści na przekroj.org. Jeśli masz już aktywną prenumeratę cyfrową, zaloguj się, by kontynuować.

Subskrybuj

Czytaj również:

Otwarte, błękitne przestrzenie
i
Bonnie Tsui, zdjęcie: Lynsay Skiba
Opowieści

Otwarte, błękitne przestrzenie

Rozmowa z Bonnie Tsui
Agnieszka Fiedorowicz

Chociaż w odróżnieniu od innych ssaków nie rodzimy się z umiejętnością pływania, lecz musimy się jej uczyć, to jednak czujemy z wodą niezwykle silną więź. Pływanie jest dla wielu ludzi nie tylko formą aktywności fizycznej, ale też rodzajem medytacji albo terapii. Zanurzając się, wchodzimy w inną czasoprzestrzeń i sami stajemy się kimś innym.

Bonnie Tsui, dziennikarka i autorka książki Dlaczego pływamy, na co dzień żyje, surfuje i pływa w Zatoce San Fran­cisco, jednak na rozmowę ze mną łączy się z Meksyku. Jest na wakacjach, ale nawet tam codziennie pływa, bo – jak przyznaje – po prostu bez wody nie umie sobie wyobrazić dnia.

Czytaj dalej