Kosmiczne różności Łukasza Kaniewskiego – 1/2019
i
Przyznanie nagrody Jocelyn Bell Burnell od dawna zapowiadały niezwykłe znaki na niebie. Na tym zdjęciu, wykonanym w 2009 r. przez teleskop kosmiczny Chandra, widzimy promieniowanie X emitowane przez pulsar PSR B1509-58 uformowane w kształcie kosmicznej dło
Kosmos

Kosmiczne różności Łukasza Kaniewskiego – 1/2019

Łukasz Kaniewski
Czyta się 13 minut

Jocelyn i gwiazdy

Oto pulsar PSR B1919+21 w gwiazdozbiorze Liska. Choć niewidoczny dla oka, wysyła sygnały radiowe z idealnie jednostajną częstotliwością raz na 1,337302088331 s. Pędzą te potężne impulsy przez przestrzeń kosmiczną z najwyższą możliwą prędkością, czyli 299 792 458 m/s. A po tysiącu lat docierają na niewielką niebieskawą planetę, po której przechadzają się przedziwne białkowe stwory.

Oto jedna z tych niedoskonałych, organicznych istot: młoda homo sapiens w rogowych okularach. Chodzi pomiędzy wbitymi w ziemię cienkimi palami. Słupy, których jest około tysiąca, połączone są w pary ukośnymi kijaszkami. Między kolejnymi parami wiszą metalowe druty. Cały teren przypomina trochę pole przygotowane pod uprawę chmielu, lecz w istocie jest to eksperymentalne radiowe obserwatorium astronomiczne University of Cambridge.

Jest rok 1967, 6 sierpnia, a homo sapiens nazywa się Jocelyn Bell. Przez ostatnie dwa lata razem z innymi doktorantami astronomicznego wydziału Cambridge Jocelyn budowała nowatorskie obserwatorium. Wbijała w ziemię kije, mocowała przewody i dipolowe anteny. Teraz jej koledzy znaleźli sobie inne zajęcia, a Bell przypadła w udziale opieka nad konstrukcją i analiza wyników.

Idzie więc Jocelyn do budynku technicznego, gdzie każdego dnia czeka na nią ok. 30 metrów papierowej taśmy, na której widnieją wyrysowane trzema pisakami linie. To zapis fal radiowych wychwytywanych przez obserwatorium. Część wyników udaje się jej przejrzeć na miejscu, a z tym, co zostało, udaje się na poddasze, które wynajmuje z kolegą. Przed nią długi wieczór spędzony na wpatrywaniu się w falujące ślady pisaków.

Jocelyn wykonuje tę pracę

Informacja

Twoja pula treści dostępnych bezpłatnie w tym miesiącu już się skończyła. Nie martw się! Słuchaj i czytaj bez ograniczeń – zapraszamy do prenumeraty cyfrowej, dzięki której będziesz mieć dostęp do wszystkich treści na przekroj.org. Jeśli masz już aktywną prenumeratę cyfrową, zaloguj się, by kontynuować.

Subskrybuj

Czytaj również:

Kosmiczne różności: Jocelyn i gwiazdy
Kosmos

Kosmiczne różności: Jocelyn i gwiazdy

Łukasz Kaniewski

Niezwykłą historię o pulsarach, dolarach i Bogu, który nie słucha modlitw, opowiada Łukasz Kaniewski.

Czytaj dalej