Czym jest pamięć i czy można ją trenować? Czy nasze mózgi różnią się czymś od siebie i kiedy będziemy umieli czytać w cudzych myślach? Odpowiada prof. Małgorzata Kossut, neurobiolożka specjalizująca się w mechanizmach uczenia się i pamięci.
Mechanizmy naszego zapamiętywania są mniej więcej tak samo skomplikowane, jak fascynujące, a o tym, jak wiele może przechować ludzka pamięć, nie śniło się nawet Proustowi!
Aleksandra Pezda: Czym jest pamięć?
Prof. Małgorzata Kossut: Zdolnością magazynowania i odtwarzania informacji. Każda informacja odbierana przez ludzki mózg zostawia w nim fizyczny ślad w postaci nowych obwodów neuronalnych, silnie połączonych ze sobą zespołów komórek – nazywamy je engramami. W ten sposób zostaje zapamiętana. Część z tych śladów magazynujemy – tak powstaje tzw. pamięć długotrwała – i w razie potrzeby wydobywamy te zapisane wspomnienia. Ideę engramu opisał już na początku XX w. niemiecki uczony Richard Wolfgang Semon. Już wtedy uważał, że istnieje związek między stanami fizjologicznymi organizmu a pamięcią i że musi istnieć jakiś fizyczny ślad pamięciowy.
Ten związek między pamięcią z mózgiem nie był wcale oczywisty, jeśli popatrzymy na historię nauki. Chociaż już Platon twierdził, że wspomnienia „odciskają ślady w organizmie człowieka”, to jeszcze w XIX w. frenolodzy, którzy podzielili wypukłości na czaszce na miejsca odpowiadające za konkretne funkcje psychicznie, nie potrafili wydzielić obszaru odpowiedzialnego za pamięć. Niemal cały