Pamięć nieabsolutna Pamięć nieabsolutna
i
Jean Baptiste Marc Bourgery, „Bourgery. Atlas anatomii i chirurgii człowieka”, ilustracja: Nicolas Henri Jacob, 1830 r./Wikimedia Commons (CC BY-SA 3.0)
Wiedza i niewiedza

Pamięć nieabsolutna

Aleksandra Pezda
Czyta się 10 minut

Czym jest pamięć i czy można ją trenować? Czy nasze mózgi różnią się czymś od siebie i kiedy będziemy umieli czytać w cudzych myślach? Odpowiada prof. Małgorzata Kossut, neurobiolożka specjalizująca się w mechanizmach uczenia się i pamięci.

Mechanizmy naszego zapamiętywania są mniej więcej tak samo skomplikowane, jak fascynujące, a o tym, jak wiele może przechować ludzka pamięć, nie śniło się nawet Proustowi!

Aleksandra Pezda: Czym jest pamięć?

Prof. Małgorzata Kossut: Zdolnością magazynowania i odtwarzania informacji. Każda informacja odbierana przez ludzki mózg zostawia w nim fizyczny ślad w postaci nowych obwodów neuronalnych, silnie połączonych ze sobą zespołów komórek – nazywamy je engramami. W ten sposób zostaje zapamiętana. Część z tych śladów magazynujemy – tak powstaje tzw. pamięć długotrwała – i w razie potrzeby wydobywamy te zapisane wspomnienia. Ideę engramu opisał już na początku XX w. niemiecki uczony Richard Wolfgang Semon. Już wtedy uważał, że istnieje związek między stanami fizjologicznymi organizmu a pamięcią i że musi istnieć jakiś fizyczny ślad pamięciowy.

Ten związek między pamięcią z mózgiem nie był wcale oczywisty, jeśli popatrzymy na historię nauki. Chociaż już Platon twierdził, że wspomnienia „odciskają ślady w organizmie człowieka”, to jeszcze w XIX w. frenolodzy, którzy podzielili wypukłości na czaszce na miejsca odpowiadające za konkretne funkcje psychicznie, nie potrafili wydzielić obszaru odpowiedzialnego za pamięć. Niemal cały wiek

Informacja

Twoja pula treści dostępnych bezpłatnie w tym miesiącu już się skończyła. Nie martw się! Słuchaj i czytaj bez ograniczeń – zapraszamy do prenumeraty cyfrowej, dzięki której będziesz mieć dostęp do wszystkich treści na przekroj.org. Jeśli masz już aktywną prenumeratę cyfrową, zaloguj się, by kontynuować.

Subskrybuj

Czytaj również:

Mózg w formie Mózg w formie
i
rysunek: Joanna Grochocka
Promienne zdrowie

Mózg w formie

James Goodwin

Nigdy nie jest za późno, żeby zacząć wyrabiać w sobie nawyki opóźniające starzenie się mózgu. Oto siedem praktycznych wskazówek.

Pewnego upalnego popołudnia 1862 r. w egipskim Luksorze Edwin Smith targował się z handlarzem starożytnościami o tajemniczy papirus. Choć podejrzewał, że znalezisko może się okazać cenne, nawet przez myśl mu nie przeszło, że nabędzie w ten sposób najstarszy znany tekst o tematyce medycznej, pochodzący sprzed czterech tysiącleci – a do tego zawierający najwcześniejszą udokumentowaną wzmiankę o mózgu. Jak myślicie, co takiego starożytni mieli do powiedzenia na temat najbardziej skomplikowanej struktury w znanym nam wszechświecie? Otóż tylko tyle, że „czaszkowe podroby” należy bez większych ceremonii wyrzucić podczas balsamowania zwłok.

Czytaj dalej