Skrzyżowane zmysły Skrzyżowane zmysły
i
Wassily Kandinsky, „Kompozycja 8”, 1923 r., Solomon R. Guggenheim Museum, Nowy Jork
Wiedza i niewiedza

Skrzyżowane zmysły

Olga Drenda
Czyta się 9 minut

W dosłownym tłumaczeniu greckie słowo synaísthesis oznacza równoczesne odczuwanie. Niektórzy po prostu tę zdolność mają, jak specjalny gratis. Inni, mniej szczęśliwi, doświadczają jej tylko pod wpływem substancji psychodelicznych albo jako rodzaj skromnej pociechy towarzyszącej dolegliwościom neurologicznym.

Pamiętam to wrażenie dość dokładnie, pojawiło się pewien czas po wypadku, w którym doznałam urazu głowy, i trwało jedynie przez chwilkę. Gdy widziałam określone kolory – zielony, różowy albo oba razem jak mieniącą się holograficzną folię – słyszałam w głowie niemożliwe do odtworzenia chrumknięcie, doskonale pasujące do tego zestawienia barw; niezapisywalny dźwięk, który powinien stanowić nazwę dla zielono-różowej kombinacji. Synestezja, czyli zdolność albo stan objawiające się odbieraniem bodźców za pomocą kilku zmysłów jednocześnie, to właściwość, którą niektórzy po prostu mają, jako pewien specjalny gratis, błąd w systemie. Towarzyszy im w codziennych sytuacjach, choć ich przy tym nie zakłóca. Inni, mniej szczęśliwi, doświadczają jej tylko pod wpływem substancji psychodelicznych albo jako rodzaj skromnej pociechy towarzyszącej dolegliwoś­ciom neurologicznym, jakby mózg starał się coś

Informacja

Twoja pula treści dostępnych bezpłatnie w tym miesiącu już się skończyła. Nie martw się! Słuchaj i czytaj bez ograniczeń – zapraszamy do prenumeraty cyfrowej, dzięki której będziesz mieć dostęp do wszystkich treści na przekroj.org. Jeśli masz już aktywną prenumeratę cyfrową, zaloguj się, by kontynuować.

Subskrybuj

Czytaj również:

LeŚnia: las w środku miasta LeŚnia: las w środku miasta
i
Zdjęcie: materiały prasowe organizatora
Złap oddech

LeŚnia: las w środku miasta

Przekrój

Natura, sztuka i architektura w jednym doświadczeniu? Od 27 czerwca do 5 lipca 2025 roku gotyckie wnętrze Centrum św. Jana w sercu Gdańska zmieni się w „LeŚnię” – immersyjną oazę sensoryczną.

Choć odbywa się w centrum kultury, to nie jest zwykła wystawa. Choć można będzie posłuchać muzyki, to nie jest tradycyjny koncert. Nadbałtyckie Centrum Kultury zaprasza na wyjątkową akcję artystyczną – stworzoną tak, by koić zmysły i dać wytchnienie przebodźcowanym umysłom. To unikalne połączenie architektury i natury, w którym ważną rolę odgrywają nie tylko sztuka, światło oraz dźwięk, ale także zapach i ruch. Surowe, gotyckie wnętrza Centrum św. Jana na kilka dni zmienią się w zieloną oazę wypełnioną żywymi roślinami, ambientowym pejzażem dźwiękowym i zapachem kaszubskich lasów. Na odwiedzających czekają też liczne artystyczne interwencje i performansy.  

Czytaj dalej