![](https://przekroj.org/app/themes/przekroj/public/images/arch-right.png?id=c8439856e49efddc949ed008b8c703f4)
Najważniejsze dzieła polskich architektów i projektantów, najciekawsze budynki z całego kraju i kultowe przedmioty codziennego użytku – to wszystko już od 17 grudnia w Muzeum Narodowym w Krakowie. Dwie stałe galerie „Przedmioty. Galeria designu polskiego XX i XXI wieku” oraz „Przekroje. Galeria architektury polskiej XX i XXI wieku” znajdą się w Kamienicy Szołayskich, oddziale MNK.
Dwie zupełnie nowe galerie pokażą osiągnięcia polskich twórców w dziedzinie designu i architektury ostatnich 120 lat. Na ekspozycjach zostaną zaprezentowane przedmioty użytkowe, makiety architektoniczne, a także projekty i materiały archiwalne. Obie wystawy są zapowiedzią przyszłego muzeum designu i architektury, który powstanie w Dawnym Hotelu Cracovia.
Przedmioty. Galeria designu polskiego XX i XXI wieku
Po raz pierwszy na wystawie stałej Muzeum Narodowe w Krakowie pokazuje najważniejsze osiągnięcia polskiego designu, doceniając jego znaczenie oraz odrębność wobec sztuk pięknych, jak i rzemiosła artystycznego. Na wystawie prezentowane są przedmioty codziennego użytku, które dziś uznawane są za kultowe, a także wybitne dzieła polskich projektantów, które na stałe wpisały się do kanonu polskiego wzornictwa.
Na wystawie można zobaczyć eksponaty od czasów Młodej Polski, przez modernizm i awangardę w II RP, czasy PRL, po współczesność. Wybrane ramy czasowe pozwalają docenić osiągnięcia twórców pierwszych polskich stowarzyszeń projektantów na przełomie XIX i XX wieku (Towarzystwo Polska Sztuka Stosowana, Warsztaty Krakowskie), a jednocześnie podkreślić, że kluczowe znaczenie ma dziś dla nas dorobek XX wieku oraz dekad transformacji po 1989 roku.
W pierwszych salach ekspozycji będzie można zobaczyć m.in. fotel z barwnym kilimem w stylu zakopiańskim, który jest wariantem projektu Stanisława Witkiewicza z 1902 roku, duży kredens i towarzyszące mu krzesła według projektu Ludwika Pugeta czy jedyne zachowane meble z mieszkania Żeleńskich, wykonane według projektów Stanisława Wyspiańskiego.
Dalej zwiedzający zobaczą tkaniny batikowane, serwis „Kaprys” z Ćmielowa czy dwa geometryczne siedziska z sali kinowej z 1929 roku projektu Franciszka Seifertae oraz druki reklamowe, etykiety produktów i opakowania na słodycze.
W salach poświęconych designowi z czasów PRL-u na gości muzeum czeka m.in. słynna meblościanka, pocztówki dźwiękowe, ceramika z Ćmielowa, fajanse z Włocławka, szkła Horbowego i aparat fotograficzny Alfa.
Ostatnie sale prezentują polskie wzornictwo po 1989 roku. Tam można zobaczyć m.in. stołki „Ribbon” Jana Lutyka i „Plopp” Oskara Zięty, szkło z zestawu „Na palec” Agnieszki Bar, a także zabawki z serii „Poor design” Bartosza Muchy. Tam też znajdą się projekty dla miasta i przestrzeni publicznej, model pociągu firmy Pesa, rower miejski, koszulki firmy Pan Tu Nie Stał czy gra komputerowa This War of Mine autorstwa 11 Bit Studios.
![Komplet dla jednej osoby z dekoracją "Nathalie & George", Porcelana Krzysztof (Kristoff), Maria Jeglińska (materiały prasowe)](https://przekroj.org/app/uploads/serdelia/articles/media/medium/61ba062a8a055.jpg)
![Zabawka Sink Car, Bartosz Mucha, Poor Design (materiały prasowe)](https://przekroj.org/app/uploads/serdelia/articles/media/medium/61ba06290c3f7.jpg)
![Papier Cup S, Manufaktura Porcelany, Liliana Sztybel (materiały prasowe)](https://przekroj.org/app/uploads/serdelia/articles/media/medium/61ba0628365d5.jpg)
![Zestaw szkieł „Na palec”, Agnieszka Bar (materiały prasowe)](https://przekroj.org/app/uploads/serdelia/articles/media/medium/61ba0629c2957.jpg)
![Stołek Ribbon, Jan Lutyk (materiały prasowe)](https://przekroj.org/app/uploads/serdelia/articles/media/medium/61ba07fdd908e.jpg)
![Zestaw naczyń "Po obiedzie", Modelarnia Ceramiczna, Bogdan Kosak (materiały prasowe)](https://przekroj.org/app/uploads/serdelia/articles/media/medium/61ba07fb01cb5.jpg)
![Siedzisko "Blow", Malafor, Agata Kulik-Pomorska, Paweł Pomorski (materiały prasowe)](https://przekroj.org/app/uploads/serdelia/articles/media/medium/61ba07fba1ee0.jpg)
![Krzesło z kompletu mebli do sypialni Żeleńskich, Stanisław Wyspiański, fabryka: Andrzej Sydor (materiały prasowe)](https://przekroj.org/app/uploads/serdelia/articles/media/medium/61ba07fc6a61b.jpg)
![Stołek "Plopp", Zieta Prozessdesign, Oskar Zięta (materiały prasowe)](https://przekroj.org/app/uploads/serdelia/articles/media/medium/61ba07fd1fd36.jpg)
Osobne przestrzenie poświęcone zostały sztuce plakatu i modzie. Obie te sale będą miały swoje czasowe odsłony. W pierwszej, poświęconej plakatowi będzie można zobaczyć prace Towarzystwa Artystów Polskich „Sztuka”, Towarzystwa Polska Sztuka Stosowana i Warsztatów Krakowskich, a także przykłady plakatu awangardowego i konstruktywistycznego, dzieła polskiej szkoły plakatu oraz przykłady plakatu po 1989 roku, pokazujące komercjalizację plakatu oraz niszowe plakaty artystyczne.
Natomiast pierwsza odsłona sali z modą to dwanaście kreacji kobiecych z kolekcji Muzeum Narodowego w Krakowie. Będą to kreacje wizytowe i balowe, utrzymane w jednolitej gamie kolorystycznej, którym towarzyszyć będą akcesoria modowe – torebki, broszki, kapelusze.
Ekspozycja prezentuje około 350 wyjątkowych obiektów – od projektów graficznych, przez modę i meble, po gry komputerowe.
Przekroje. Galeria Architektury Polskiej XX i XXI wieku
Galeria poświęcona jest historii i współczesności polskiej architektury. Przekrojowość prezentacji, do której nawiązuje tytuł wystawy, odnosi się zarówno do przemian historycznych czy formalnych, jak i do różnorodności funkcjonalnej prezentowanych obiektów, pozwalającej dostrzec znaczenie architektury w projektowaniu różnych obszarów codzienności.
Ekspozycja została podzielona na sześć sekcji odpowiadających sześciu zagadnieniom. Są nimi: Kompozycja, Natura, Technologia, Manifest, Czas i przestrzeń oraz Koszty.
Na wystawie zostaną zaprezentowane makiety, fotografie oraz materiały multimedialne ukazujące wybrane, czołowe realizacje architektoniczne. Pochodzą one przede wszystkim z kolekcji Narodowego Instytutu Architektury i Urbanistyki oraz Muzeum Narodowego w Krakowie. Zostały one jednak wzbogacone o wypożyczenia z innych instytucji (Muzeum Architektury we Wrocławiu, Muzeum Miasta Gdyni, Muzeum Sztuki w łodzi, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie) i współcześnie działających pracowni architektonicznych (m.in. BBGK Architekci, KWK Promes czy Biuro Projektów Lewicki Łatak).
„Przekrój” jest patronem medialnym wystawy „Przedmioty. Galeria Designu Polskiego XX i XXI wieku”.
Zapraszamy do Krakowa!
![](https://przekroj.org/app/uploads/serdelia/articles/media/medium/61ba025cf3e1b.jpg)