Świat jest modrzewiem Świat jest modrzewiem
i
zdjęcie: Dylann Hendricks/Unsplash
Przemyślenia

Świat jest modrzewiem

Michał Książek
Czyta się 7 minut

Sędziwe drzewa mają ogromny potencjał fabularny. W ich podcieniach, które są przecież rodzajem pomieszczenia, zawsze dużo się działo. Tak dużo, że można je wręcz posądzać o prowokowanie wydarzeń, o drażnienie do wierzgnięć ospałego cielska czasu.

W krajobrazie drzewa są dominantami. Dla ssaków, ptaków i owadów zyskują status lokalnych centrów. Być może tym samym, czym dla przestrzeni, są też dla czasu. Znaczą zarówno początek, półmetek, jak i koniec. Mają potencjał, by stać się uniwersalnym i ponadczasowym miejscem akcji.

Rozmaite kosmogonie, początki wielkich religii i kultur zrośnięte są wszak z drzewami. Obrzędy, procesje i zwyczaje. Ważne wydarzenia historyczne: uczty, sądy, egzekucje. Początki nauki, filozofia europejska oraz jej najważniejsza szkoła – perypatetycka – rozwijały się pod drzewami, w cieniu platanów. Na przykład arystotelesowski hyle­morfizm, czyli rozumienie bytu jako materii i formy prowadzące do dzisiejszej psychofizycznej koncepcji jedności człowieka składającego się z ciała i duszy.

Bardzo bym chciał, by archetypem hylemorfizmu była roślina. Może nawet drzewo. Hyle po starogrecku to materia, ale też las.

Fabuła i metafora

Pierwszą parę bogów dała Egipcjanom akacja.

Informacja

Twoja pula treści dostępnych bezpłatnie w tym miesiącu już się skończyła. Nie martw się! Słuchaj i czytaj bez ograniczeń – zapraszamy do prenumeraty cyfrowej, dzięki której będziesz mieć dostęp do wszystkich treści na przekroj.org. Jeśli masz już aktywną prenumeratę cyfrową, zaloguj się, by kontynuować.

Subskrybuj

Czytaj również:

Najbardziej samotne drzewo świata Najbardziej samotne drzewo świata
i
zdjęcie: Ilkin Zeferli (źródło: Wikimedia Commons)
Ziemia

Najbardziej samotne drzewo świata

Stefano Mancuso

Drzewa rosnące samodzielnie trafiają się niezwykle rzadko, bo życie potrzebuje wspólnoty.

Domena: jądrowce
Królestwo: rośliny
Gromada: nagonasienne
Klasa: iglaste
Rząd: sosnowce
Rodzina: sosnowate
Rodzaj: świerk
Gatunek: świerk sitkajski (Picea sitchensis
)
Pochodzenie: zachodnie wybrzeże Ameryki Północnej

Czytaj dalej