Młodszy brat wojny Młodszy brat wojny
i
George Catlin, "Piłkarze", 1844 r.; zdjęcie: domena publiczna
Opowieści

Młodszy brat wojny

Andrzej Kula
Czyta się 6 minut

Lacrosse, najstarsza dyscyplina sportowa Ameryki Północnej, dalece wykracza poza współcześnie rozumianą grę zespołową. Dla Irokezów był to rodzaj treningu wojennego i sposób na oddanie czci bogom.

Dawno, dawno temu w lacrosse grały wyłącznie czworonogi z ptakami. Liderami pierwszej drużyny byli niedźwiedź, łoś i żółw, drugiej – sowa, jastrząb i orzeł. Pewnego razu, niedługo przed kolejnym meczem, mysz oraz wiewiórka odwiedziły ptaki i zapytały, czy mogą dołączyć do ich drużyny.

– A dlaczego nie poprosicie czworonogów? – zapytał orzeł.

– Byłyśmy u nich. Wyśmiali nas, bo jesteśmy małe – odparły mysz i wiewiórka.

Po długiej naradzie ptaki zdecydowały, że przyjmą zawodniczki, ale muszą zaopatrzyć je w skrzydła. Jeden z ptaków zaproponował, by znaleźć bęben, zdjąć skórzaną membranę i przyczepić do nóg myszy. W ten

Informacja

Twoja pula treści dostępnych bezpłatnie w tym miesiącu już się skończyła. Nie martw się! Słuchaj i czytaj bez ograniczeń – zapraszamy do prenumeraty cyfrowej, dzięki której będziesz mieć dostęp do wszystkich treści na przekroj.org. Jeśli masz już aktywną prenumeratę cyfrową, zaloguj się, by kontynuować.

Subskrybuj

Czytaj również:

Oni byli tu pierwsi Oni byli tu pierwsi
i
ilustracja: Karyna Piwowarska
Opowieści

Oni byli tu pierwsi

Przekrój

Nie ma i nigdy nie było jednej kultury indiańskiej. Możemy raczej mówić o wielu różnych kulturach, które zmieniały się przez tysiące lat. Na pierwszej mapie przedstawiamy rdzenne społeczności Ameryki Północnej przed Kolumbem, a na drugiej – po przybyciu Europejczyków.

Pokazanie na jednej mapie całej złożoności różnych kultur rdzennych ludów Ameryki Północnej (Indian, Aleutów oraz Inuitów/Eskimosów) jest zadaniem niezwykle trudnym. Przede wszystkim nie do końca wiadomo, który wybrać okres, ponieważ sytuacja zmieniała się już od momentu pojawienia się tam pierwszych ludzi pod koniec epoki lodowcowej. Podążając za zwierzętami, na które polowali – mamutami, bizonami i reniferami – przeszli z Syberii na Alaskę. Przedostali się przez szeroki pas lądu (tzw. Beringię), łączący wówczas Azję oraz Amerykę Północną, i zaczęli zaludniać oba kontynenty amerykańskie. Ostatnimi migrującymi byli przodkowie dzisiejszych Inuitów, a także Apaczów i Nawahów, którzy przywędrowali do Nowego Świata „dopiero” 3–4 tys. lat temu.

Czytaj dalej